Το κλάμα του μωρού, μετά την πρώτη του βουτιά στο χλιαρό νερό της κολυμπήθρας, σκόρπισε χαμόγελα στον κόσμο που παρακολουθούσε το μυστήριο και φυσικά στον νονό, τον πνευματικό πατέρα του μικρού Στέλιου, τον Βασίλειο Δεμερτζή. 

Αυτή ήταν η πρώτη βουτιά που έκανε ο Στέλιος Δεμερτζής για τον νονό και θείο του, έφεδρο σμηνία στην ιστορική 13η μοίρα ελαφρού βομβαρδισμού, Δεμερτζή Βασίλειο.

Ο Βασίλης Δεμερτζής ήταν ένας απο τους χιλιάδες που υπερέτησαν την πατρίδα κατά την διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και όπως όλοι εκείνοι που έχουν ζήσει την φρίκη ενός πολέμου, έτσι και αυτός σπάνια μιλούσε για αυτόν. 

Ο Βασίλης Δεμερτζής ( δεύτερος απο αριστερά) ως πιλότος της πολιτικής αεροπορίας μετά τον πόλεμο

Τα χρόνια πέρασαν και ο Βασίλης Δεμερτζής έφυγε απο την ζωή, ο χρόνος κύλησε και το βαφτιστήρι του ο Στέλιος, 47 χρονών σήμερα μόνιμος κάτοικος Σάμου, βρέθηκε για διακοπές στην Ικαρία.

Ασχολούμενος με την φωτογραφία αλλά και τις καταδύσεις ο Στέλιος Δεμερτζής γνωρίζει έναν άλλο ντόπιο φωτογράφο, τον Χρήστο Μαλαχία.

Μετά τις πρώτες συστάσεις και στο άκουσμα του επωνύμου (Δεμερτζής) ο Ικαριώτης φωτογράφος διηγήται την ιστορία ενός πολεμικού αεροσκάφους που έπεσε στο λιμάνι του Μαγγανίτη και απο αυτό διασώθηκαν δύο (2) με τον έναν απο αυτούς να ονομάζεται Δεμερτζής.

Ή άγνωστη για τον Στέλιο Δεμερτζή ιστορία τον έκανε να αναζητήσει περισσότερες πληροφορίες στο οικογεννειακό του περιβάλλον και τελικά να ταυτοποιήση το συμβάν.

Τις πρώτες  πληροφορίες για το περιστατικό ακολούθησαντα άλλες από την έρευνα στα αρχεία του Μουσείου Ιστορίας της Πολεμικής Αεροπορίας, της Διεύθυνσης Καταγραφής και Τεκμηρίωσης Ιστορίας, του τμήματος Ιστορικού Αρχείου και Συγγραφών.

Ο Βασίλης Δεμερτζής ( τρίτος απο αριστερά) με την στολή του πιλότου λίγα χρόνα μετά τον πόλεμο

Το αεροσκάφος εκτελούσε αεροναυτιλιακή εκπαιδευτική άσκηση. Όταν συνάντησε κακοκαιρία, αποφασίστηκε από τον χειριστή να συνεχίσει την άσκηση σε άλλη περιοχή νοτιότερα που ο καιρός ήταν καλός. Περίπου μια ώρα μετά την απογείωση σταμάτησε ο δεξιός κινητήρας και ο χειριστής αδυνατούσε να κρατήσει το αεροσκάφος στον αέρα μόνο με τον αριστερό.

Προσπάθησε να φτάσει στην Ικαρία και να βρει κατάλληλο χώρο για προσγείωση. Φτάνοντας όμως στην ακτή της Ικαρίας και μη βρίσκοντας τέτοιο χώρο, επιχείρησε αναγκαστική προσθαλάσσωση κοντά στο χωρίο Μαγγανίτη.

Ο καιρός ήταν καλός, η σύγκρουση με το νερό όμως ήταν σφοδρή. Οι Δεμερτζής και Δημόπουλος κολύμπησαν και τελικά διασώθηκαν από παρακείμενη λέμβο, ενώ δεν τα κατάφεραν οι Βάθης και Ζαχαρόπουλος, οι οποίοι πνίγηκαν.

Το αεροσκάφος είχαν εντοπίσησε παλαιότερη κατάδυση τους οι  Νίκος Τσαρνάς, Δημήτρης Λεσσές και Γιώργος Φράγκος, μερικά χρόνια πρίν. 

Λίγους μήνες μετά και πριν απο λίγες μέρες στις 11 Ιουλίου, ένα καϊκι ξεκινούσε απο την προβλήτα του λιμανιού στον Μαγγανίτη της Ικαρίας για να φτάσει σε πέντε περίπου λεπτά πάνω απο το σημείο που βρίσκονταν το "κουφάρι" του παλιού βομβαρδιστικού  αεροσκάφους τύπου Martin Baltimore.

Στο καϊκι βρίσκονται οι Δημήτρης Λεσσές (σ.σ. συμμετείχε και στην πρώτη κατάδυση που ανακάλυψε το σκάφος), Αλέξανδρος Μαλαγάρης (δύτης) και ο Στέλιος Δεμεμερτζής.

"Όταν ετοιμαζόμασταν για την κατάδυση, δάκρυσα απο τη συγκίνηση" θα μου πεί όταν μου διηγούνταν την ιστορία μετά απο λίγες μέρες.

"Δάκρυσα, γιατί σύμφωνα με την  θεία μου ο νονός μου το έλεγε συχνά ότι ήθελε να γυρίσει στο σημείο που έπαισε το αεροπλάνο του".

Αυτή ήταν η δεύτερη βουτιά που έκανε, 46 χρόνια μετά, ο Στέλιος για τον νονό και θείο του. 

"Ελπίζω να χάρηκε απο εκεί ψηλά" 

samostimes.gr

Μιχάλης Σβαρνιάς