Οι εσωκομματικές εκλογές στον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ δεν είναι απλώς μια τυπική διαδικασία επιλογής ηγεσίας.

Αποτελούν την αιχμή μιας κρίσιμης πολιτικής στροφής για τα δύο κόμματα της κεντροαριστεράς, που βρίσκονται αντιμέτωπα με την πρόκληση να αναδιαμορφώσουν την ταυτότητά τους και να επανακτήσουν την εμπιστοσύνη των πολιτών.

Κάθε κόμμα αντιμετωπίζει τις εκλογές αυτές με διαφορετικό ιστορικό και πολιτικό βάρος, αλλά και οι δύο διαδικασίες δείχνουν να έχουν κοινό στόχο: την ανανέωση και την προσαρμογή στις νέες πραγματικότητες της ελληνικής πολιτικής σκηνής.

 ΣΥΡΙΖΑ: Ένα κόμμα σε αναζήτηση νέας ισορροπίας

Στον ΣΥΡΙΖΑ, οι εκλογές αυτές γίνονται με φόντο την προσπάθεια επαναπροσδιορισμού του μετά την ήττα στις εθνικές εκλογές του 2023.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, που από το 2015 και μετά είχε κυριαρχήσει στην πολιτική σκηνή με το αφήγημα της αντιμνημονιακής αριστεράς, φαίνεται να παλεύει με το ερώτημα της ταυτότητάς του.

Εδώ, η επιλογή της ηγεσίας δεν αφορά απλώς την αλλαγή προσώπων, αλλά την κατεύθυνση που θα ακολουθήσει το κόμμα.

Η ανοιχτή εσωκομματική συζήτηση και οι διαφορετικές τάσεις στον ΣΥΡΙΖΑ είναι ενδεικτικές της αριστερής του κουλτούρας.

Αυτό, όμως, δεν είναι απαραίτητα πλεονέκτημα.

Η πολυφωνία και η ισχυρή επιρροή των συνιστωσών έχουν καταστήσει δύσκολη την καθιέρωση μιας σαφούς στρατηγικής, με αποτέλεσμα το κόμμα να παραμένει διχασμένο και να χάνει την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων του.

ΠΑΣΟΚ: Επανεκκίνηση ή παράταση της κρίσης;

Στο ΠΑΣΟΚ, οι εσωκομματικές εκλογές παίρνουν μια διαφορετική διάσταση.

Εδώ, η κληρονομιά ενός κόμματος που κυριάρχησε για δεκαετίες στη μεταπολιτευτική Ελλάδα είναι βαρύ φορτίο.

Η αναβίωση της ελπίδας για ανάκτηση του χαμένου εδάφους και η προσπάθεια να ξανακερδίσει τη θέση του στον πολιτικό χάρτη είναι βασικά διακυβεύματα.

Η ανοιχτή διαδικασία που επιτρέπει τη συμμετοχή και μη-μελών στις εσωκομματικές εκλογές έχει τα υπέρ και τα κατά της.

Από τη μια, δίνει το μήνυμα της ανανέωσης και της διεύρυνσης της βάσης.

Από την άλλη, δημιουργεί τον κίνδυνο αποδυνάμωσης της ιδεολογικής συνοχής και της επιρροής οργανωμένων στελεχών που έχουν βαθιά γνώση του κόμματος.

 Το Κοινό Σημείο: Η επιτακτική ανάγκη για αλλαγή

Παρά τις διαφορές, και τα δύο κόμματα βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση: σε φάση ανασυγκρότησης και αναζήτησης νέας πολιτικής πορείας.

Για τον ΣΥΡΙΖΑ, η πρόκληση είναι να βρει έναν νέο αφηγηματικό πυρήνα που να τον επαναφέρει στην πρώτη γραμμή της πολιτικής αντιπαράθεσης.

Για το ΠΑΣΟΚ, το ερώτημα είναι αν μπορεί να ξαναγίνει ηγέτιδα δύναμη στην κεντροαριστερά, επανακτώντας την πολιτική του ταυτότητα που φάνηκε να διαβρώνεται στα χρόνια της κρίσης.

Και τα δύο κόμματα καλούνται να απαντήσουν στις ίδιες απαιτήσεις: πώς να προσαρμόσουν την ιδεολογία τους σε μια κοινωνία που έχει αλλάξει ριζικά την τελευταία δεκαετία.

Οι νέες γενιές ψηφοφόρων, τα κοινωνικά κινήματα και οι διεθνείς πολιτικές αλλαγές θέτουν νέα δεδομένα που απαιτούν ευελιξία, ανανέωση και ξεκάθαρες θέσεις.

Η στροφή προς το μέλλον

Οι εσωκομματικές εκλογές στον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ δεν είναι απλώς εσωτερικές διαδικασίες – αποτελούν τον καταλύτη για τη μελλοντική πορεία της κεντροαριστεράς στην Ελλάδα.

Η επιτυχία ή αποτυχία τους θα επηρεάσει την ευρύτερη πολιτική σκηνή και θα καθορίσει εάν τα δύο αυτά κόμματα μπορούν να παραμείνουν βασικοί παίκτες ή αν θα περιοριστούν σε δευτερεύοντες ρόλους.

Η εποχή των εύκολων απαντήσεων έχει περάσει· τώρα είναι η στιγμή για δύσκολες, αλλά ουσιαστικές αποφάσεις.

*Γράφει ο Μιχάλης Σβαρνιάς